Bel ons

+316 21 65 32 40

Mail ons

contact@zorginterventiegroep.nl

Winthontlaan 200

3526 KV Utrecht

5 signalen van overbelaste teams in de zorg

Auteur

Thomas Mols

Of je je oor nu te luister legt in de ggz, gehandicaptenzorg of forensische zorg, overal spelen dezelfde uitdagingen. Zorgvragen worden complexer, cliënten hebben intensievere ondersteuning nodig, de administratieve druk neemt toe en het aantal ervaren medewerkers wordt steeds schaarser. Gevolg: teams moeten meer doen met minder mensen.

Hoewel organisaties hun best doen om dit op te vangen, blijkt het vaak moeilijk om uit de negatieve spiraal te komen. Zorgmedewerkers raken vermoeid en gefrustreerd, en verliezen het overzicht. Ook begint de samenwerking tussen ‘de vloer’ en het behandelteam vaak te haperen. Mogelijke risico’s: de kwaliteit van zorg daalt en de veiligheid staat onder druk.

Helaas komen gerichte maatregelen vaak pas als de werkdruk al ondraaglijk is. Dat kan anders, vinden we bij de Zorg Interventie Groep (ZIG). Deze whitepaper ondersteunt je om de vijf vroege signalen van een overbelast team te herkennen. Zo kun jij tijdig ingrijpen en krijgt je team weer lucht.

De 5 signalen van een overbelast team

1. Toenemend verzuim en uitval

Verzuim is vaak het eerste zichtbare signaal van overbelasting. Medewerkers vallen vaker uit, herstellen langzamer of branden soms zelfs helemaal op. Organisaties lopen hierdoor een strategisch risico: kennis en ervaring verdwijnen, jonge collega’s worden steeds onzekerder en het team dat overblijft, staat continu onder hoogspanning.

“We zien vaak een vicieuze cirkel. De groeiende uitval van medewerkers zorgt voor meer druk. En meer druk zorgt weer voor meer uitval.”
Thomas, coördinerend verpleegkundige

Zo herken je dit signaal:

  • Het verzuim ligt continu boven de norm.
  • Teamleden geven aan ‘op’ te zijn.
  • Collega’s moeten elkaar opvangen, waarvoor zij nauwelijks nog kracht hebben.

2. Toenemende irritaties en verlies van vertrouwen

Wanneer teams onder druk staan, stijgt de onderlinge spanning. Irritaties worden sneller uitgesproken en medewerkers trekken zich terug in hun eigen werkgebied. Vaak zie je ook twee kampen ontstaan: jong versus ervaren en ‘werkvloer’ versus behandelaren.

“Mensen houden zich vooral bezig met alledaagse ergernissen. Ze kijken niet meer naar het grote geheel.” 
Sebastiaan, coördinerend verpleegkundige

Zo herken je dit signaal:

  • De meeste overleggen starten met een negatieve energie.
  • Conflicten ontstaan sneller en blijven langer hangen.
  • Teamleden mijden en/of wantrouwen elkaar.

3. Geen oog meer voor het doel van de organisatie

Binnen overbelaste teams verschuift de aandacht van werken vanuit de zorgvisie naar overleven. Medewerkers blussen brandjes, nemen ad-hoc beslissingen of richten zich vooral op de dingen waarvan ze voelen dat ze er grip op hebben. Dit leidt tot inconsistente zorg, onduidelijkheid bij cliënten en verschillende manieren van werken binnen hetzelfde team.

“De visie verdwijnt naar de achtergrond. Mensen zitten vast in de waan van de dag.”
Frank, psychiater

Zo herken je dit signaal:

  • Teamleden volgen de protocollen en methodieken niet meer consequent.
  • Reflectiegesprekken komen niet van de grond.

4. Negatieve spiraal in werkcultuur

Wanneer vermoeidheid en frustratie zich opstapelen, ontstaat een cultuur van negativiteit. Teamleden worden cynisch, verliezen initiatief en praten vooral over wat niet mogelijk is. Nieuwe collega’s haken sneller af en ervaren medewerkers voelen zich niet meer gesteund. Op zo’n moment is het vaak moeilijk om zonder echte interventie uit de spiraal te komen.

“De zelfreflectie valt weg. Mensen kijken vaak alleen nog naar wat een ander fout doet.”
Nina, psycholoog

Zo herken je dit signaal:

  • Het werkplezier neemt zichtbaar af.
  • Het team laat weinig veerkracht zien.
  • Het verloop neemt toe.

5. Merkbare impact op cliënten

Cliënten voelen het als een team onder druk staat. Onrust binnen het team leidt tot meer spanning op de groep of in de individuele begeleiding. Het team is minder stabiel en dat vertaalt zich naar incidenten en escalaties. De kwaliteit van zorg, zoals ervaren door cliënten, daalt.

“Onzekerheid bij personeel zorgt voor onduidelijkheid bij cliënten. Dat maakt hun gedrag doorgaans nog complexer.”
Naseha, coördinator

Zo herken je dit signaal:

  • Cliënten reageren sneller angstig, boos of grensoverschrijdend.
  • Het aantal incidenten neemt toe.
  • Er is weinig continuïteit in afspraken en bejegening van cliënten.

Zo krijg je vandaag nog grip op de situatie

Overbelasting gaat zelden vanzelf over. Het vraagt om bewuste keuzes van leidinggevenden en bestuurders. Vijf tips waarmee je vandaag nog aan de slag kunt:

  1. Organiseer vast terugkerende reflectiemomenten. Kies voor momenten buiten de standaardoverleggen om.
  2. Bespreek de signalen van overbelasting. Doe dat open en zonder oordeel.
  3. Wees duidelijk over wat je van medewerkers verwacht. Deel regelmatig de visie op zorg met het team en zet de werkwijze goed uiteen.
  4. Heb extra aandacht voor jongere, onervaren medewerkers. Zij verdienen het om te worden beschermd tegen negatieve krachten binnen het team.
  5. Laat je in een vroeg stadium ondersteunen door interventiespecialisten. De Zorg Interventie Groep heeft binnen verschillende organisaties bewezen het tij te keren.

Neem vandaag nog contact op

Hoe de Zorg Interventie Groep helpt

Externe expertise kan teams weer lucht geven, vooral wanneer interne maatregelen niet meer voldoende zijn. De Zorg Interventie Groep (ZIG) brengt snel inzetbare, ervaren professionals die direct rust en overzicht creëren. Zij opereren niet vanaf de zijlijn, maar staan naast het team op de werkvloer. Wat hebben de interventiespecialisten van de Zorg Interventie Groep te bieden?

  • Rust en stabiliteit. Ervaren ZIG-medewerkers vullen de gaten binnen het team op en nemen verantwoordelijkheden over. Dat geeft het team meteen weer wat lucht.
  • Analyse. Tijdens hun eerste weken observeren ZIG-medewerkers de situatie binnen het team. Dit leidt tot een heldere analyse met concrete aandachtspunten.
  • Coaching-on-the-job. Vanuit de aandachtspunten coacht de Zorg Interventie Groep medewerkers tijdens hun werk. Dit vergroot hun zelfvertrouwen en vakmanschap.
  • Opbouw van een sterke teamcultuur. ZIG zorgt ervoor dat samenwerken, communiceren, grenzen stellen en methodisch werken opnieuw binnen het team worden verankerd.
  • Duurzame versterking. Wanneer de ZIG-professionals vertrekken, is het team weer op adem en krachtig genoeg om de nieuwe ingeslagen weg te volgen.

Neem contact met ons op Bekijk onze resultaten

Samen naar sterke, veerkrachtige teams

Zorgprofessionals verdienen een werkomgeving waarin zij veilig, met plezier en professioneel werken. Ook cliënten verdienen stabiliteit en duidelijkheid. Door vroegtijdig de signalen van overbelasting te herkennen en niet te wachten tot de druk niet meer te verdragen is, kunnen organisaties teams gezond, krachtig en duurzaam inzetbaar houden.

Wil je vrijblijvend sparren over de situatie binnen jouw team?

De professionals van de Zorg Interventie Groep denken graag met je mee. Bel ons vandaag nog op +31621653240 of vul ons Contact formulier in. We beloven je dat ons eerste gesprek al een verademing is.

Neem contact op